İDEALİSTİK BİR GELECEK İÇİN RETRO ARAÇ TASARIMI NISSAN’IN PIKE ARABALARI: KORKUSUZ, EĞLENCELİ VE UNUTULMAZ KLASİKLER

Retro-fütüristik tasarım, muhteşem bir görünüş ile onu hemen satın almak isteyen hevesli alıcılar. En yeni çıkan akıllı telefondan bahsetmiyoruz, gerçi bu tasarımlar “cebe sığacak” boyutta; Nissan’ın Pike Fabrikasında üretilen araçlardan bahsediyoruz. Bu araçlar günümüzde pazara sunulmuyor olsa da efsaneleri 1985’ten bu yana gücünü koruyor.

Gelişen ekonomileri ve geleceğe optimist bir bakış açısıyla Japon tasarımları paketlemeden tüketici elektronik eşyalarına kadar sınırları zorlamaya başlamıştı. Bu ortamda yenilikçi bir araç tasarlamayı hedefleyen Nissan, yeni inşa ettiği Pike Fabrikasında hem firma içinden hem de bağımsız tasarımcılardan oluşan özel bir tasarım ekibi oluşturdu. 

Pike Fabrikası ekibi sektörün büyük bir kısmında üretilen tutucu tasarımlardan uzaklaşmaya karar verdi. Ekip bunun yerine Be-1 ve diğer Pike araçların geliştirilmesine yön verecek bir ilke olan “Nostaljik Modern” kavramını geliştirdi.

Be-1 eğlence ve heyecanı vurgulayarak çağın ortalama araba tasarımlarından çok farklıydı. Pike ekibi halkın ilgisini çekecek bir araç olduğunu düşünüyordu ancak ilk olarak tasarımın bir konsept aracı tam üretime almaya değecek kadar iyi olduğunu kanıtlamaları gerekiyordu.

1985’te 26. Tokyo Motor Show’da dünyaya tanıtılan Be-1 müthiş bir etki yaptı. Daha sık görülen daha kutu gibi tasarımları takip etmek yerine Be-1 geçmişin daha yuvarlak, daha kompakt araçlarına benziyordu. Küçük, şık, kıvrımlıydı ve kabul edelim, oldukça tatlıydı. Japon alıcılar bu tasarıma bayıldı ve halkın pozitif tepkisi o kadar güçlü oldu ki Nissan bunu göz ardı edemedi.

Be-1 1987’de üretime alındığında sadece 10.000 araçla sınırlı tutuldu. Nissan bir anda o kadar çok ön sipariş aldı ki, alıcılar için bir piyango düzenlemek zorunda kaldı. Talebi karşılayabilmek adına yılın ilerleyen aylarında kanvas tavanlı bir versiyonu hazırlandı ve tamamı anında satıldı.

Nissan kazandıran bir konsepte sahip olduğunu görünce Pike Fabrikasından farklı tasarımlar talep etti. Aslında “Pike” (Mızrak), yepyeni ve son teknoloji tasarımları ifade etmek üzere ortaçağ mızraklarından ilham alınarak seçilmişti. Pike Fabrikası daha sonra Nissan Pao, Figaro ve S-Cargo’yu tasarladı.

Her zaman miktar açısından sınırlı sayıda araçlar olarak algılanmış olsalar da, Nissan bir sonraki Pike aracı olan Nissan Pao’yu 50.000’den fazla adet üretti. Yine de üç ay içinde ön satışta tamamı satıldı. Kanvas tavanlı Pao, maceracı bir ruhu baştan aşağı retro bir hisle ifade etmek üzere tasarlanmıştı. 1990’ların başında üretilmiş olmasına karşın tüm klasik araba fuarlarında kendine yer edinebilecek nitelikte.

Nissan Figaro 1991 yılında Pao’ya katıldı. Çoğunluğu kadınlardan oluşan bir tasarım ekibinin elinden çıkan Figaro otomotiv endüstrisi için çığır açmaya devam etti. Be-1 ve Pao 50’ler düşünülerek tasarlanmış olmasına karşın Figaro genel olarak 1935 Datsun Roadster ve 30’ların art-deco tarzından ilham alıyordu. 

“Geleceğe Dönüş” sloganıyla Tokyo Otomotiv Fuarı’nda Nissan’ın sunduğu sabit gövdeli üstü açılır aracı Figaro Avrupai tarzı, deri koltukları ve konsola yerleştirilen CD oynatıcı gibi özellikleri standart olarak sunuyordu. Figaro klasik lüks görünüm ve en yeni teknolojileri bir araya getiren bir tasarıma sahipti. Tahmin edebileceğiniz üzere, 20.000 adet üretilen araç daha yollara çıkmadan satıldı. Zamanında alamadıysanız şansınıza küsün; Nissan ödün vermedi ve Figaro’yu sadece bir yıl üretti.

Ticari segmenti eğlencenin dışında tutmak istemeyen Pike Fabrikası, Nissan’ın en büyük efsanelerinden biri olacak bir araç tasarladı; yarış pistindeki gücünden dolayı değil ama gerçekten eşsiz tarzı nedeniyle bu statüye yükseldi.

Nissan S-Cargo Ocak 1989’da pazara girdiğinde çılgın fikirlerini ticari segmente de taşıdı. “Escargot” kelimesiyle biraz dalga geçmek için S-Cargo adı verilen araç salyangozu andıracak şekilde tasarlandı ve 48 inçlik yüksek tavanlı kargo alanı ile taşıma hacmi geniş tutuldu. Bir de sökülebilir suşi tepsisi; evet yanlış duymadınız, sökülebilir suşi tepsisi, masaya benzer konsolu ve salyangoz temalı paspasları vardı.

Sıra dışı görünümü insanları bölmüş olsa da Nissan S-Cargo günümüzde oldukça nadir ve zor bulunan bir araç.

Pike araçları ihraç edildikçe Amerika, Birleşik Krallık ve Avrupa yollarında daha sık görülmeye başladı. Sadece Britanya’da 3.000’in üzerinde Figaro aktif kullanımda. Sadece 20.000 adet üretilmiş olduğu düşünülürse, üretilen tüm Figaroların %15’i İngilizlerde. Ancak bu şaşırtıcı değil, çünkü Britanya dünyanın en büyük Figaro kulüplerinden birine ev sahipliği yapıyor.

Pike araçları sadece birkaç yıl ABD’ye ihraç edilmiş olsa da büyük ilgi gördü. İnternette satılık Pike araba bulmak imkânsız değil ancak sınırlı sayıda olması nedeniyle bu aracı edinmek isteyenlerin sayısı oldukça fazla.

Pike araçları benzersiz tasarımları ve keyifli optimizmiyle araba severlerin kalplerinde ayrı bir yer tutuyor. Yeni nesil sürücüler de bunları keşfetmeye başladı; diğer yandan yeni nesil araba severler zamana karşı koyan bu araçların hangi yılda yapıldığını anlamaya çalışıyor.

Pike araçları Nissan’ın ilk kez tasarıma öncelik verdiği, tasarımları değiştirmek yerine ilk konsepte sadık kalmaya odaklandığı bir dönemi yansıtıyor. Bunu başarabilmek adına Nissan yeni üretim yöntemlerinden yararlandı; her araçta simgeleşmiş yuvarlak hatları oluşturabilmek üzere Pike araçlarda ilk kez şekillendirilebilir termoplastik reçine kullandı.

Nissan, küçük bir üretim hattından yararlanabilmek için tüm planlama ve üretim sürecini modernleştirmek durumunda kaldı. Mevcut parçaları kullanarak ve yeni malzemelerden yararlanarak Be-1’i bir yıl içerisinde üretmeyi başaran Nissan söz konusu arabayı görücüye çıkardıktan sonra çok kısa sürede üretmeyi başardı.

Nissan’ın geliştirdiği kıvrımlı tasarım estetiği ve yenilikçi süreçleri genel olarak otomotiv endüstrisinde kalıcı bir izlenim yarattı. 1990’larda spor arabalardan aile arabalarına kadar tüm tasarımlarda yumuşak hatlar sert köşeli tasarımların yerini aldı. Bunu günümüzde Nissan March ve Micra gibi araçlarda görmeniz mümkün.

Kim bilir, belki bir gün kırmızı ışıkta yanınıza gelen bir Pike arabası bile görebilirsiniz. Bazı şeyler asla demode olmaz.